Artykuł dotyczy kilku aspektów korespondencji Gustawa Waliszewskiego, skierowanej do Juliana Bartoszewicza w latach 1853–1855 i stanowiącej obecnie część Archiwum rodziny Bartoszewiczów z Archiwum Państwowego w Łodzi. Listy, obejmujące 163 karty, scharakteryzowane zostały z kilku perspektyw: a) biograficznej, która daje wgląd w osobowość młodego, ledwie zaczynającego karierę naukową człowieka, marzącego o karierze „narodowego Thierry’ego”; b) genetycznej, która listy traktuje jako materiał dokumentujący proces twórczy nad studiami historycznymi i felietonami dla „Dziennika Warszawskiego”, a także opisuje zmagania debiu­tanta z ograniczeniami cenzuralnymi; c) prasoznawczej (...) – związanej z obszernie eksplorowaną w listach tematyką rozwoju „Dziennika Warszawskiego”, jego rywalizacji z „Gazetą Warszawską” i walki o wpływy pisma na prowincji. Dodat­kowym kontekstem staje się cykl artykułów wspomnieniowych poświęconych Waliszewskiemu autorstwa Juliana Bartoszewicza, które stanowią swoiste dopełnienie niezachowanego bloku listów Bartoszewicza do Waliszewskiego. (shrink)

Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie postaci Mikołaja Zebrzydowskiego jako epistolografa. Analizie poddano listy Zebrzydowskiego zarówno niepublikowane, znajdujące się w krajowych bibliotekach i archiwach, jak również wydane drukiem. Przebadana korespondencja pochodzi z lat 1581–1615. Omówiono problematykę poruszaną w listach (zarówno informacje przekazywane bezpośrednio, jak i te ukryte w „warstwie głębokiej” tekstu), relacje z adresatami listów, język oraz styl epistoł. Tematyka korespondencji prowadzonej przez Mikołaja Zebrzydowskiego jest ściśle powiązana z jego publiczną działalnością. Jak dotąd nie udało odnaleźć się listów wojewody, które (...) były kierowane do członków najbliższej rodziny bądź miały wyłącznie prywatny charakter. Większość listów napisanych przez Zebrzydowskiego cechuje oględność, skupienie się na konkrecie i brak rozwlekłości, co zdaje się korespondować ze skrytą i pragmatyczną naturą nadawcy. Już w korespondencji przedrokoszowej odnaleźć można ślady kontestacji poczynań Zygmunta III, które - rzecz jasna - przybrały na sile w latach 1606–1609. Na szczególną uwagę zasługują listy kierowane do zbiorowego adresata. W odróżnieniu od epistoł przeznaczonych do pojedynczych odbiorców, w korespondencji zwróconej do szerszej publiki wojewoda wspomina o swoich uczuciach, często odwołuje się do autorytetów, stara się poruszyć emocje czytelników, stylizuje swoje zachowanie, manipuluje faktami. By wzmocnić siłę wypowiedzi, chętnie korzysta z amplifikacji, jednego z podstawowych narzędzi w retoryce. Uznać należy, że ten typ korespondencji był jednym z ważniejszych narzędzi propagandowych stosowanych przez wojewodę. (shrink)

W niniejszym tekście analizuję tezy stawiane przez polskich antyewolucyjnych kreacjonistów, które w ostatnich latach zostały wyrażone nie tylko w publikacjach naukowych, ale także w ramach różnych form przekazu treści wiary religijnej oraz w publicznie prowadzonych dyskusjach, stanowiących istotny aspekt omawianej dziedziny. Celem artykułu jest określenie głównych składowych antyewolucyjnego kreacjonizmu oraz uchwycenie mechanizmów myślenia, które prowadzą do wewnętrznej niespójności formułowanych koncepcji a także niezgodności z wiedzą przyrodniczą, filozoficzną i teologiczną. Pokazuję jak wiele aspektów antyewolucyjnego kreacjonizmu zostało włączonych do podręczników katechetycznych, (...) opublikowanych w ostatniej dekadzie w Polsce. Stanowczo za dużo jest tam treści zawierających podstawowe błędy i zredagowanych w taki sposób, który nie służy budowaniu relacji między nauką a wiarą religijną. Ewolucjonizm kojarzony jest głównie ze skrajnym naturalizmem, zaś kreacjonizm z fundamentalistyczną interpretacją biblijnych opisów stworzenia i odrzucaniem teorii ewolucji. Zbyt mało uwagi zwraca się na naukowe postacie ewolucjonizmu oraz wartościowe nurty kreacjonizmu. Wynika to między innymi z braku konsultacji treści na stylu nauk przyrodniczych i teologii z tymi reprezentantami Kościoła katolickiego, którzy akademicko zajmują się problematyką interdyscyplinarną. (shrink)

This paper considers the relationship between G. H. von Wright's solution to the paradoxes of confirmation and his "Principal Theorem of Confirmation". The former utilizes the order of our knowledge of the qualities of confirming instances of an hypothesis; the latter states the way in which an instance contributes to the probability of an hypothesis. It is shown that these two, as stated by von Wright, are logically incompatible. Then the most thorough possible emendation of the paradoxes solution is considered, (...) and it is shown that this still prohibits use of the "Principal Theorem" to confirm hypotheses stating necessary causal conditions, and to confirm by deliberate experiment hypotheses stating sufficient causal conditions. It is concluded that any solution of the paradoxes must rest solely upon the relation of the data to the hypothesis involved. (shrink)

During the decades following the publication of Darwin's Origin of species in 1859, religious belief in England and in particular the Church of England experienced some of the most intense criticism in its history. The early 1860s saw the appearance of Lyell's Evidence of the antiquity of man , Tylor's research on the early history of mankind , Renan's Vie de Jésus , Pius IX's encyclical, Quanta cura, and the accompanying Syllabus errarum, John Henry Newman's Apologia , and Swinburne's notorious (...) Atalanta in Calydon ; it was in this period also that Arthur Stanley was appointed Dean of Westminster, and that Bills were introduced in Parliament to amend or repeal the ‘Test Acts’ as they affected universities. They were the years that witnessed Lyell present the case for geology at the British Association at Bath , the first meeting of the X-Club , and the award of the Royal Society's Copley Medal to Charles Darwin. These were the years in which, as Owen Chadwick has put it, ‘the controversy between “science” and “religion” took fire’. (shrink)

In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content:Commentary on “Epistemic Value Commitments”W. John Livesley (bio)A disquieting feature of contemporary psychiatric nosology is the tendency to adopt positions that imply that current classifications are simply statements of fact. Clinicians and researchers alike seem to assume that the DSM diagnostic concepts are factual descriptions based only on scientific analysis that reflect the essential nature of psychiatric disorders. The architects of the DSM acknowledge in various ways that this (...) is not the case. Frances et al. (1991), for example, noted the provisional and pragmatic nature of DSM-IV. Nevertheless, these cautions are largely ignored. The DSM is partly responsible. The assertion that the DSM is atheoretical with regard to etiology, although clearly incorrect, tends to generalize to other aspects of the system. Similarly, the emphasis on description that has proved so valuable in improving diagnosis is presented as if clinical description is unencumbered by values and assumptions. Moreover, the failure to state explicitly the assumptions underlying the classification encourages the conclusion that the system is free from theoretical and other influences.In fact the DSM is theory laden. Implicit theoretical models and etiological concepts lie behind many diagnoses, including adjustment, dissociative, and posttraumatic stress disorders. Assumptions about the nature of mental disorders and the way psychopathology is organized underlie the entire system (Livesley and Jackson 1992). Pragmatic and political considerations influenced the final structure. Moreover, as Dr. Sadler and others working on the same issues (Fulford 1989, 1994; Agich 1994) point out, the DSM is also value laden. It is value laden not only in the obvious sense that some diagnostic concepts are highly evaluative or biased against certain groups (Kaplan 1983), but also in the fundamental sense that values are built into the very structure of the system (Agich 1994; Russell 1994; Wakefield 1992).Value influences begin with the definition of mental disorder. As Wakefield (1992) and others have argued, the concept of disorder cannot be value free. Values are also involved in the descriptive terms adopted as diagnostic criteria (Agich 1994) and, as Dr. Sadler convincingly demonstrates, they are intrinsic to the way that the classification is constructed and evaluated—the very aspects of the classification that are generally assumed to be value free. By emphasizing this aspect, Dr. Sadler draws attention to the fact that despite being implicit and informal, these values exert a major influence. They influence kinds of information considered relevant to the classification, the way this information is weighted and evaluated, and the way it is organized into diagnostic concepts. Thus, values shape the classification and the research agenda. This point has not [End Page 223] been fully recognized, or at least not fully acknowledged, by those responsible for developing contemporary classifications. There is a tendency to assume that any values involved in the DSM are largely evaluative and incidental, as if they crept into the system inadvertently due to our limited knowledge. The implication is that their presence is merely a temporary embarrassment to be eliminated automatically as clinical description and phenomenology are refined. But this is not the case; any classification of mental disorders inevitably consists of fact plus value (Fulford 1994). Acknowledgment of the evaluative element does not detract from the achievements of the DSM. It is not a limitation but an essential component.The general failure to attend to the non-factual or non-descriptive aspects of classification means that important aspects of classifications are neglected. The impact of pragmatic considerations, political and economic factors, and ethical and epistemic values on the organization and evaluation of scientific information has not received appropriate attention given the social, clinical, and scientific consequences of contemporary psychiatric classifications. In essence, only a limited aspect of classification has been studied, and even this has been studied in isolation from its context. Under these circumstances there is much to be gained from explicit acknowledgment and analysis of the value component. We are more likely to make progress in resolving nosological issues if we take a broad perspective.For the nosologist, Dr. Sadler makes two useful contributions to understanding the broader view. First, the analysis of value is extended beyond discussion of evaluative or ethical values into a detailed analysis of the epistemic values that... (shrink)

Originally published in 1926, this book presents a theory of educational practice based upon finding a middle ground between a newer approach emphasising the freedom of the child and 'the old system founded on fear and repression'. Notes are incorporated throughout and a short, chronological bibliography is also included. This book will be of value to anyone with an interest in educational theory and the history of education.

H. Jacobsohn, a pupil of Leo, in a Göttingen dissertation of 1904, ‘Quaestiones Plautinae’ declared that Plautus allowed Hiatus and Syllaba Anceps at two places in the line :— at the fourth arsis of the Iambic Senarius , at the second arsis of a Trochaic Septenarius.